Het tarief van de overdrachtsbelasting

Inleiding
Zoals u weet dient er bij aankoop van een onroerende zaak overdrachtsbelasting te worden betaald. In het verleden was het tarief altijd 6% over de koopprijs (tenzij de werkelijk waarde van de onroerende zaak hoger was). Sinds enige tijd is het tarief van de overdrachtsbelasting voor woningen verlaagd naar 2%.

De praktijk
Het lijkt eenvoudig: 2% overdrachtsbelasting voor woningen en 6% overdrachtsbelasting voor niet woningen. Echter in de praktijk is er regelmatig verwarring omtrent het verschuldigde tarief.
Koopt iemand een garage die naast zijn woning ligt dan is het tarief 2%, maar ligt de garage twee straten verder dan is het tarief 6%. Hetzelfde geldt voor een stukje grond (tuin).
Eenzelfde soort discussie is er gevoerd omtrent bedrijfsruimten en kantoorpanden die tot woningen worden omgebouwd. Regelmatig is het tarief van de overdrachtsbelasting onderwerp van discussie. Onlangs heeft de rechter zich hier nog over uitgesproken.

Het probleem
De heer Jansen heeft een aantal onroerende zaken gekocht die via de notaris aan hem worden overgedragen. In de notariële akte worden de betreffende onroerende zaken als volgt omschreven: bedrijfsruimten met magazijn en kelder dan wel een pakhuis met magazijn of kantoor welke tot woning worden verbouwd. In geschil is of het lage tarief van 2% voor woningen van toepassing is.
De rechter oordeelt als volgt. Onder woningen worden verstaan: onroerende zaken die op het moment van de juridische overdracht naar hun aard bestemd zijn voor bewoning. Echter als een onroerende zaak feitelijk bewoond wordt maar naar zijn aard niet bestemd is voor bewoning (denk aan anti kraak bewoning van een kantoorpand) dan wordt de onroerende zaak niet als woning aangemerkt. Dat er bewoners op het betreffende adres staan ingeschreven en de gemeente bewoning gedoogt is niet voldoende. Daarnaast maakt het geen verschil of de woning voor eigen gebruik of voor de verhuur wordt aangekocht.
In casu was de onroerende zaak geen woning maar zou hij tot woning worden verbouwd. Er moest dan ook tegen het hoge tarief van 6% worden afgerekend met de fiscus.

Advies
Het verschil tussen de overdrachtsbelasting voor woningen en de overdrachtsbelasting voor niet woningen bedraagt maar liefst 4%. Dit is in de regel een substantieel bedrag. Voordat u overgaat tot aankoop is het zaak dat u weet waar u aan toe bent. De notaris zorgt voor de afdracht van de overdrachtsbelasting aan de fiscus. Overlegt u tijdig indien het niet overduidelijk is welk tarief van toepassing zal zijn. Dat bespaart u een hoop ellende.

Mr J.G.M. Ruijgrok
Notaris bij Davina & Partners
Emmastraat 19 te Hilversum