Levenstestament draagt bij aan financiële bescherming ouderen

Jaarlijks worden zo’n 30.000 ouderen slachtoffer van financieel misbruik of financiële uitbuiting. Dat is de reden dat het ministerie van Volksgezondheid, Gezondheid en Sport het actieplan ‘Ouderen in veilige handen’ heeft opgesteld. Het opstellen van een Levenstestament is een van de pijlers in het actieplan.

Financieel misbruik
Het ongepast gebruikmaken van de bezittingen van een oudere noem je financieel misbruik. Het kan klein beginnen, bijvoorbeeld iemand die boodschappen doet van het huishoudgeld van een oudere. Steeds vaker is er sprake van financiële uitbuiting door diefstal, het onder druk veranderen van het testament en ongewenste bemoeienis met geldzaken. Uit onderzoek blijkt dat vooral alleenstaande vrouwen boven de 80 een risicogroep vormen.

Levenstestament
Tijdens het Algemeen Overleg Ouderenmishandeling eind 2015, benadrukten VVD en D66 dat het opstellen van een Levenstestament een belangrijke bijdrage kan hebben in de financiële bescherming van ouderen. In een Levenstestament leg je vast wie voor jou belangrijke beslissingen mag maken, bijvoorbeeld als jij dat niet meer kunt. Je kunt iemand die je vertrouwt, bijvoorbeeld een familielid of een goede vriend, vragen om deze beslissingen in dat geval voor jou te nemen. De notaris legt dit voor je vast in een zogenaamde volmacht/levenstestament.

Regie in handen
In de kern gaat het erom dat je de regie zelf in handen houdt. Je kunt plotseling ziek worden, waardoor je zelf geen beslissingen meer kunt nemen. Of er is sprake van een sluipende ziekte waarbij je niet precies weet hoe het verloopt. Er kan een moment komen waarop je zelf geen handtekening meer kunt of mag zetten. Als je dan niets geregeld hebt, worden belangrijke beslissingen voor jou genomen en wellicht wel door iemand waarvan je niet wilt dat die de beslissingen namens jou neemt. Bijvoorbeeld in welk ziekenhuis je behandeld wilt worden. Of je überhaupt behandeld wilt worden. In een (levens)testament kun je jouw behoeften en wensen laten vastleggen. Overigens is dit niet alleen voor ouderen van belang. Ook anderen, jongere mensen kunnen baat hebben bij het laten opstellen van een levenstestament.

Levenstestamentenregister
Rechters zijn niet altijd op de hoogte van het bestaan van een Levenstestament. De Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie (KNB) schreef in een brief aan de Kamer dat dit is op te lossen door rechters inzage te geven in het Centraal Levenstestamentenregister (CLTR). Hierin staan alle levenstestamenten geregistreerd. De KNB onderzoekt of het mogelijk is de rechterlijke macht digitaal toegang te geven tot het CLTR.